Well, there’s things that never will be right I know,
And things need changin’ everywhere you go,
But ’til we start to make a move to make a few things right,
You’ll never see me wear a suit of white.

Ah, I’d love to wear a rainbow every day,
And tell the world that everything’s OK,
But I’ll try to carry off a little darkness on my back,
‘Till things are brighter, I’m the Man In Black.

Welkom en uitleg door Martijn Vroom

We kijken en luisteren naar het nummer Hurt, als Kyrie

I hurt myself today
To see if I still feel
I focus on the pain
The only thing that’s real
The needle tears a hole
The old familiar sting
Try to kill it all away
But I remember everything

What have I become
My sweetest friend
Everyone I know goes away
In the end
And you could have it all
My empire of dirt
I will let you down
I will make you hurt

I wear this crown of thorns
Upon my liar’s chair
Full of broken thoughts
I cannot repair
Beneath the stains of time
The feelings disappear
You are someone else
I am still right here

What have I become
My sweetest friend
Everyone I know goes away
In the end
And you could have it all
My empire of dirt
I will let you down
I will make you hurt

If I could start again
A million miles away
I would keep myself
I would find a way

Do Lord, een ‘Psalm’

Do Lord, O, Do Lord, O do remember me,
Do Lord, O, Do Lord, O do remember me,
Do Lord, O, Do Lord, O do remember me,
Way beyond the blue.

I’ve got a home in glory land that out-shines the sun.
I’ve got a home in glory land that out-shines the sun.
I’ve got a home in glory land that out-shines the sun.
Way beyond the blue.

Do Lord, O, Do Lord, O do remember me,
Do Lord, O, Do Lord, O do remember me,
Do Lord, O, Do Lord, O do remember me,
Way beyond the blue.

I took Jesus as my Savior, You take Him too.
I took Jesus as my Savior, You take Him too.
I took Jesus as my Savior, You take Him too.
Way beyond the blue.

Do Lord, O, Do Lord, O do remember me,
Do Lord, O, Do Lord, O do remember me,
Do Lord, O, Do Lord, O do remember me,
Way beyond the blue.

Bijbellezing Handelingen 9: 1 – 9 (Bijbel in Gewone Taal) 
Saulus ging nog steeds hevig tekeer. Hij bedreigde en doodde de leerlingen. Hij wilde ook naar Damaskus gaan. Hij wilde daar de mannen en vrouwen die van dat geloof waren, gevangen nemen en naar Jeruzalem brengen. Daarom vroeg hij aan de hogepriester om hem brieven mee te geven voor de synagogen van Damaskus. Daarin stond dat de hogepriester Saulus daarvoor toestemming gaf. Met die brieven reisde
Saulus naar Damaskus.
Toen hij vlak bij de stad was, straalde er plotseling een fel licht uit de hemel om hem heen. Hij viel op de grond en hoorde een stem zeggen: “Saul, Saul, waarom vervolg je Mij?” Saul vroeg: “Wie bent U, Heer?” De Heer zei: “Ik ben Jezus, die jij vervolgt. Maar het is heel moeilijk voor je om tegen mijn wil in te gaan!” Saulus was hevig geschrokken en vroeg: “Heer, wat moet ik doen?” En de Heer zei: “Sta op en ga de stad in. Daar zul je horen wat je moet doen.” De mannen die met hem meereisden, waren stomverbaasd. Want ze hoorden wel de stem, maar zagen niemand. Saulus stond van de grond op. Maar toen hij zijn ogen opendeed, kon hij niets zien. Ze namen hem bij de hand en brachten
hem naar Damaskus. Drie dagen lang kon hij niet zien. En hij at niets en dronk niets.

Overweging

Het oeuvre dat Johnny Cash heeft nagelaten is imposant: tientallen studio-albums, maar ook diverse conceptalbums, live-albums, kerstalbums en albums met andere artiesten. Stel, je weet nog niet zoveel van Johnny Cash: waar moet je beginnen?
Een mooie binnenkomer is de driedelige compilatie die in 2000 uitkwam: Love God Murder.
De insteek is hier thematisch. Iedere cd heeft een apart thema: Love, God of Murder, met daarop dan liedjes uit die lange carrière van Cash die daar over gaan. Ik vind het een vondst, want het zijn ook de hoofdthema’s waar Johnny Cash over zingt.
Die eerste cd Love begint met misschien wel z’n allerbekendste liedje I walk the line. Dat klonk vanavond al voor de dienst. Het was Johnny’s eerste nr. 1-hit. Het is een swingend liefdesliedje, dat gaat over die ander trouw en toegewijd blijven: dat is de lijn die hij wil volgen. De titel werd trouwens later ook gebruikt voor de film die aan Johnny Cash werd gewijd: Walk the Line. Daarin gaat het vooral over de liefde tussen hem en June Carter. Zij was degene die hem redde van de ondergang, ze trouwden en ze bleven tot de dood onafscheidelijk. June kwam ook uit een roemrijk muzikaal geslacht: The Carter Family. En vaak trad ze met Johnny op. Hun duetten zijn wereldberoemd geworden. Natuurlijk gingen die ook vaak over de liefde. De bekendste is misschien wel Ring of Fire, die dan ook niet ontbreekt op die compilatie Love.

Het bekendst misschien nog wel door die trompetjes: nanananana… Maar ook tekstueel is het helemaal raak, alleen al door die pakkende beginregel:

Love is a burning thing
And it makes a firery ring
Bound by wild desire
I fell in to a ring of fire…

Ik moet daarbij direct denken aan die woorden uit Hooglied (zeg maar een verzameling hele fraaie Bijbelse liefdesliedjes): ‘De liefde is een vlammend vuur, een laaiende vlam.’

Door naar dat andere hoofdthema uit Cash’s oeuvre: Murder. Ik las ergens: ‘misschien wel het favoriete onderwerp van Johnny Cash.’ Hij heeft i.i.g. heel wat ‘murder ballads’ gezongen, liedjes waarin het gaat over moord en doodslag, maar zei Cash er dan wel bij tegen het publiek: ‘Not to go out and do – het is niet de bedoeling dat je dit in de praktijk gaat brengen.’ Die cd begint met een andere hit: Folsom Prison Blues.

De tekst is duidelijk niet voor watjes, getuige alleen al deze beroemde (of moet ik zeggen: beruchte) frasen: 

When I was just a baby my mama told me. Son,
Always be a good boy, don’t ever play with guns.
But I shot a man in Reno just to watch him die

Folsom Prison is trouwens de naam van een gevangenis in Amerika. Cash trad daar ook op en dat concert is opgenomen: één van de meest opwindende live-platen ever. Cash speelt er met zoveel passie en je hoort het publiek – allemaal gedetineerden dus – juichen, joelen, helemaal uit hun dak gaan. Cash was van tevoren stikzenuwachtig, en de gevangenisdirecteur ook – hij kende immers het oeuvre van Cash. Zou dat niet tot een oproer onder de gevangenen leiden? Maar nee, ze genoten. Ze sloten Cash in de armen, want ze merkten dat hier iemand zong die hen begreep, die zich niet boven hen verhief, maar die naast hen ging staan, die namelijk ook zichzelf kende en de zwarte kanten van zijn bestaan. Cash is namelijk jaren zwaar verslaafd geweest en was er bijna aan onderdoor gegaan. Het bleef altijd een kwetsbare plek.
Ik las ooit een interview met Bono, de zanger van U2. Hij vertelde hoe hij samen met Johnny Cash ergens in een restaurant de lunch gebruikte. Cash boog z’n hoofd en bad voor z’n eten. Dat gebed duurde nogal lang. Bono was allang klaar en vroeg zich hardop af waarom Cash zo lang bad. ‘Ach, ik heb dat nodig’, zei Cash, ik ben een zwak man.’
Dat doet me denken aan dat prachtige liedje The Beast in Me van Kris Kristofferson, dat Cash onvergetelijk gecoverd heeft op American Recordings 1.

Niet voor niets koos hij juist ook dat liedje uit: hij wist ook van dat ‘beest’ dat er in hem huisde, dat dreigde uit te breken. De Bijbel noemt dat de oude mens, die nou precies niet doet wat God wil, die kant van jezelf die zo tegen kan vallen, waarmee je het zo kunt verknallen. Cash kende die kant bij zichzelf en was er ook open en eerlijk over, naar God toe, naar anderen toe.
Kijk, deze vesper is niet voor niets in de lijdenstijd, van oudsher een tijd van inkeer, van boete zeiden ze vroeger. Een tijd ook om in de spiegel te kijken: wie ben ik? Waar is het misgegaan in mijn leven? En hoe kan dat weer goed worden? Zulke liedjes van Cash zijn daarbij een prachtige spiegel: helder, eerlijk, kwetsbaar.

Over spiegel gesproken… Het eerste liedje op die cd God is What on Earth Will You Do (For Heaven’s Sake)?

Dat bestaat eigenlijk alleen maar uit heel direct gestelde vragen. Een paar (die ik gelijk maar heb vertaald):

Wil je nog een extra mijl lopen en een frons veranderen in een glimlach?
Wil je met een nederig hart leven, dat gebroken is?
(…)
Wil je de andere wang toekeren en word je gerekend bij de zachtmoedigen?
Wil je iets meer geven dan je kunt krijgen?
Wil je je kleine licht laten schijnen op de kinderen van de nacht?
Wat op aarde wil je doen in hemelsnaam?

Zo, zulke vragen komen wel aan, of niet?!

Een ander liedje op die compilatie God, dat de aandacht trekt is The Man in White. Alleen die titel al, een mooie en contrasterende toespeling op de bijnaam van Johnny Cash: The Man in Black. The Man in White is een ruim vijf minuten durend gezongen relaas over het leven van Paulus: hoe deze veranderde van een vervolger van christenen in een volgeling van Christus.

De Man in het Wit – The Man in White is trouwens ook de titel van een boek dat Johnny Cash schreef. Ik las het tijdens de voorjaarsvakantie en was aangenaam verrast: Cash kon niet alleen zingen, maar ook schrijven! Heel beeldend vertelt hij hierin over het leven van de apostel Paulus: voor, tijdens en na diens grote verandering: de ontmoeting met De Man in het Wit, Jezus Christus. Cash is daarbij echt in de huid van Paulus gekropen, blijkbaar voelt hij zich ook met hem verwant.
In het nawoord van het boek bevestigt zoon John Carter Cash dat: ‘Mijn vader voelde zich verwant aan de apostel Paulus. Ze hadden veel met elkaar gemeen. Paulus was een groot poëet, een reiziger en een visionair. Mijn vader las de woorden van Paulus als poëzie en werd er z’n leven lang door geïnspireerd. Hij had het gevoel dat hij Paulus persoonlijk kende. In mijn vaders ogen was Paulus een mentor, een vriend en een metgezel.’
John Carter vertelt vervolgens hoe zijn vader dat ook toepaste. Zo kwam een keer zijn vinger tussen de deur van de auto. De nagel werd er afgerukt en het genezingsproces duurde langer. De jongen was bang dat hij zijn vinger nooit meer goed zou kunnen gebruiken. Toen hij dat aan zijn vader vertelde, zei deze glimlachend: ‘Zoon, je vinger zal vast binnen de kortste keren genezen, maar als dat niet gebeurt, gebruik het dan als een doorn in je vlees.’ ‘Maar papa, er zit geen doorn in’, zei de jongen. ‘God kan onze pijn en zwakheden in ons voordeel gebruiken,’ zei z’n vader, ‘en zo uiteindelijk ook in Zijn voordeel.’ De jongen keek naar z’n zwarte, nagelloze vingertop en had geen idee wat hij bedoelde. Maar toen hij jaren later het boek van zijn vader las, The Man in White, toen begreep hij wat z’n vader ooit bedoeld had. Het was een citaat van Paulus zelf geweest: over een doorn in z’n vlees, die niet wegging, hoe hij God ook bad, en dat hij toen als antwoord had gekregen dat Gods genade genoeg is, dat juist in onze zwakheid we sterk zijn, omdat we dan afhankelijk zijn van Gods genade en kracht. Cash kende zulke doornen ook: het overlijden van zijn lievelingsbroer Jack toen hij nog erg jong was, de strijd tegen zijn persoonlijke demonen, en later in zijn leven een neurologische aandoening en diabetes. Die doornen hebben het leven van Cash moeilijk gemaakt, maar uiteindelijk ook dichter bij The Man in White, bij Jezus, gebracht: zijn genade was ook Johnny Cash genoeg. En ik hoop jou ook, in de worsteling met de doornen in jouw leven.
De zoon noemde z’n vader ook visionair. Dat is raak getypeerd. Cash’s schrijfstijl, maar ook zijn liedjes zijn zeker visionair, heel beeldend ook. Dat geldt ook voor Redemption, één van de allermooiste liedjes over Jezus’ kruisiging dat ik ken. Hij bezingt deze als een boom, een levensboom, waar verlossing, redding, te vinden is, voor mensen als u en ik: mensen met hun mooie kanten, maar ook met die inktzwarte kanten, met dat beest in ons. Voor zulke mensen is Jezus gestorven én opgestaan. Daar is de verlossing te vinden: Redemption.
Dat mag op mijn begrafenis gedraaid worden. Natuurlijk hoop ik dat dat nog lang duurt, en ik heb er geen moeite mee als het nu al klinkt. Integendeel! Het is een parel! Juist door die spaarzame begeleiding van die enkele akoestische gitaar komt die stem zo naar voren: die kenmerkende bariton, diep als de zee, en tegelijk dichtbij als een arm om je heen: Redemption…

Redemption
From the hands it came down
From the side it came down
From the feet it came down
And ran to the ground
Between heaven and hell
A teardrop fell In the deep
crimson dew
The tree of life grew

And the blood gave life
To the branches of the tree
And the blood was the price
That set the captives free
And the numbers that came
Through the fire and the flood
Clung to the tree
And were redeemed by the blood

From the tree streamed a light
That started the fight ‘Round the
tree grew a vine
On whose fruit I could dine
My old friend Lucifer came
Fought to keep me in chains
But I saw through the tricks
Of six-sixty-six

And the blood gave life
To the branches of the tree
And the blood was the price
That set the captives free
And the numbers that came
Through the fire and the flood
Clung to the tree
And were redeemed by the blood

voorbeden

Ain’t no grave

There ain’t no grave
Can hold my body down
There ain’t no grave
Can hold my body down

When I hear that trumpet sound
I’m gonna rise right out of the ground
Ain’t no grave
Can hold my body down

Well, look way down the river
And what do you think I see
I see a band of angels
And they’re coming after me

Ain’t no grave
Can hold my body down
There ain’t no grave
Can hold my body down

Well, look down yonder, Gabriel
Put your feet on the land and sea
But Gabriel, don’t you blow your trumpet
Until you hear from me

There ain’t no grave
Can hold my body down
Ain’t no grave
Can hold my body down

Well meet me, Jesus, meet me
Meet me in the middle of the air
And if these wings don’t fail me,
I will meet you anywhere

Ain’t no grave
Can hold my body down
There ain’t no grave
Can hold my body down

Well meet me, Mother and Father,
Meet me down the river road
And Mama, you know that I’ll be there
When I check in my load

Ain’t no grave
Can hold my body down
There ain’t no grave
Can hold my body down
There ain’t no grave
Can hold my body down.

Gezamenlijk bidden van het Onze Vader

Zegen

Slotlied: I shall not be moved

Well lordy I shall not be, I shall not be moved
I shall not be, I shall not be moved
Just like a tree that’s growin’ in the meadow (down by the water)
I shall not be moved

I’m on my way to glory land and I shall not be moved
On my way to glory land I will not be moved
I’m like a tree that’s planted by the water
I shall not be moved

I shall not be, I shall not be moved
I shall not be, I shall not be moved
Just like a tree that’s planted by the water
I shall not be moved

I shall not be, I shall not be moved
I shall not be, I shall not be moved
Just like a tree that’s planted by the water
I shall not be moved

Well I’m on my way to glory land and I shall not be moved
On my way to glory land I shall not be moved
I’m like a tree that’s planted by the water
I shall not be moved

Oh well
I shall not be, I shall not be moved
I shall not be, I shall not be moved
Just like a tree that’s planted by the water
I shall not be moved

On this rock of ages, I shall not be moved
On this rock of ages, I shall not be moved
Just like a tree that’s planted by the water
I shall not be moved

Glory, glory, glory hallelujah, I shall not be moved
Glory hallelujah, I shall not be moved
Just like a tree that’s planted by the water
I shall not be moved